Een stukje geschiedenis

In 1983 ontstond het internet  met als doel: op een vlotte manier informatie ontsluiten en delen over de hele wereld. Waar er vroeger slechts een handvol protocollen verantwoordelijk waren voor de werking van ons internet, is dit ondertussen al een hele lijst. Toen was er nog geen probleem met netneutraliteit, omdat het aantal protocollen beperkt was. De geest van het internet wordt nog steeds beschouwd als een open en wereldwijd netwerk van verbindingen. Iedereen kan in alle vrijheid gebruik maken van het internet, zonder inmenging van internetproviders, netwerkpartners, hosting providers, … Dit is wat we netneutraliteit noemen.

Wat is netneutraliteit?

Laten we beginnen met een voorbeeldje.
Burger King publiceerde dit filmpje dat netneutraliteit illustreert met hun bekende “Whopper” burger:

Netneutraliteit laat zich het best samenvatten met de uitspraak “Iedereen gelijk voor de wet”. Verschillende partijen zijn het hier echter niet mee eens en willen voorrang krijgen (of geven) aan bepaald verkeer. Als het ware een ‘fastlane’ zoals je in pretparken of luchthavens al eens tegenkomt. Het verkeer van een  internetdienst die betaalt aan de internetprovider zou in dit geval voorrang kunnen krijgen, zodat de inhoud sneller bij de eindgebruiker komt. Dit levert de dienst een voordeel op ten opzichte van de concurrentie.

Een andere, bekende en veelgebruikte, manier om de netneutraliteit teniet tedoen is de ‘zero rating’. Hetgeen wilt zeggen dat een internetprovider geen kosten aanrekent als je gebruikt maakt van een bepaalde app of dienst. Een voorbeeld van zero rating zijn de “epic” abonnementen van Proximus. Het probleem hier is dat de zero-rating enkel van toepassing is op de apps waar Proximus voor kiest. De consument heeft deze keuze dus niet zelf in de hand. Het BIPT en Alexander de Croo zien hier geen graten in. Het concept van netneutraliteit wordt echter wel iedere keer wat meer uitgehold.
Hieronder nog een voorbeeld van een Portugese internetprovider die dit structureel toepast.

Wat zeggen de tegenstanders?

Verschillende partijen zijn tegen netneutraliteit, met voorop de internetproviders. Zij zien een extra bron van inkomsten aan de 2 kanten van hun internet-lijn:

1. De internetdiensten kunnen betalen, zodat hun verkeer voorrang krijgt op dit van andere diensten (concurrenten)
2. Internetgebruikers moeten extra betalen om (optimaal) gebruik te maken van een bepaalde diensten.

Ook verschillende beleidsmakers zijn tegen, omdat in hun visie netneutraliteit de onderlinge concurrentie tussen internet serviceproviders blokkeert. Ze vinden dat de marktwerking zijn ‘ding’ moet kunnen doen.

En de voorstanders?

Als netneutraliteit wegvalt, krijgen nieuwe spelers op het internet, zeg maar “de nieuwe Facebook en Google” van deze wereld, het extra moeilijk om zich te manifesteren. Meestal hebben ze niet de nodige financiële middelen om zich het voordeel te kopen. Zonder dit voordeel wordt het verwerven van een voldoende groot marktaandeel zeer moeilijk.

Verder vinden de voorstanders dat internetproviders zich niet mogen mengen in de keuze van internetdienst die gebruikt wordt. Als een internetprovider een bepaalde dienst bevoordeelt, dan is de kans heel groot dat de meeste gebruikers deze zullen verkiezen boven een minder gekende dienst.

Huidige status

Proximus is een van de belangrijkste spelers op de Belgische telecommarkt. Hun CEO komt openlijk uit voor het afschaffen van de netneutraliteit in België. In de USA werden eind 2017 door de FCC regels omtrent netneutraliteit afgeschaft.

De EU lijkt op dit moment nog een sterke voorstander van de netneutraliteit.

Het BIPT, dat in België toeziet op de telecommarkt, lijkt vaan geen bezwaren te hebben als men tegen het principe van de netneutraliteit ingaat. Hierover maak ik me enigszins bezorgd met betrekking tot de netneutraliteit in België. Het hele jaarverslag kan je nalezen op de website van het BIPT.

En Nu?

Als consument kan je in eerste instantie weinig doen om netneutraliteit te eisen van je internetprovider. Je kan echter wel bewust kiezen voor een  internetprovider die de netneutraliteit hoog in het vaandel draagt. Verder kan je, als je hiervoor het netwerk hebt, je connecties aanspreken en proberen dit op de politieke agenda te krijgen.

Beide suggesties zijn echter eerder long-term…